Bir düşünün: Evde internet yavaşladığında öfkeyle modemi kapatıp açıyoruz. Ama aynı şey kalbimizin bant genişliği daraldığında neden aklımıza gelmiyor? Çünkü kimse “duygusal modem”i fişten çekip takmayı öğretmedi.
Akademik psikoloji literatüründe “emotional bandwidth” kavramı, zihinsel kaynaklarımızın sınırlı olduğuna işaret ediyor (Mullainathan & Shafir, Scarcity, 2013). Tıpkı bilgisayar RAM’i gibi, insan zihninin de eşzamanlı işlem yapabilme kapasitesi var. Fazla sekme açınca bilgisayar nasıl donuyorsa, hayatımızda da çok fazla duygu sekmesi açınca sistem kilitleniyor.
Peki neden sürekli “düşük bant genişliği” yaşıyoruz?
- Sosyal medya pingi: Her bildirim, beynimizin kaynaklarını sömürüyor. (Evet, WhatsApp grubundaki “👍” emojisi bile.)
- İlişkilerde multitasking: Aynı anda sevgiliye, patrona ve anneye yetişmeye çalışmak duygusal bir lag yaratıyor.
- Toplumsal gündem: Krizler, savaşlar, doğal afetler… Hepsi birer “yüksek boyutlu dosya” gibi bant genişliğimizi yiyor.
Sonuç? Birine tahammülümüz kalmıyor, ilişkilerde “ghosting” çoğalıyor, sevgilimize atacağımız tatlı bir mesajı bile “seen at”a bırakıyoruz. Psikoloji araştırmaları (Gross, 1998; Baumeister, 2007) duygusal regülasyon kapasitesinin sınırlı olduğunu ve bilinçli farkındalık pratikleriyle genişletilebileceğini gösteriyor. Yani, bant genişliği aslında esnek: meditasyon, mindful ilişkiler ve sınır koyabilme becerisiyle artıyor.
Ama burada kapitalist bir çelişki var: “Bant genişliğini artır” önerileri bile bir performans baskısına dönüşüyor. Sanki meditasyonu da takip etmek zorundayız. Hâlbuki bazen en iyi çözüm, hiçbir şey yapmamak. Oturup boş boş duvara bakmak da bant genişliğini resetleyebiliyor. İnternet gibi her şey açık olunca değil, doğru şeyler açık kalınca hızlanıyor. Fakat asıl özgürlük “daha çok yük kaldırabilmek” değil, “hangi yükleri taşımayacağımızı seçebilmek.”
3 Adımda Duygusal Modem Reset’i
1. Duygusal Modem Reset’i
- Tıpkı Wi-Fi’yı kapatıp açmak gibi, günde 5 dakikanı tamamen ekransız bir sessizliğe ayır.
- Hiçbir şey yapma. Sadece duvara, tavana ya da pencere kenarındaki bir noktaya bak.
- Beynin arka planda kendini toparlayacak, bant genişliğin yenilenecek.
2. Mindful İlişki Pratikleri
- Sohbetlerde otomatik cevap vermek yerine 3 derin nefes al.
- Bu mini bekleme hem karşındakine değer verdiğini hissettirir hem de kendi kaynaklarını boşa harcamamanı sağlar.
- Kısacası: “Typing…” değil, “Breathing…” yazan bir senaryo.
3. Sınır Koyma Diyeti
- Haftada bir günü “cevapsız mesaj hakkı” ilan et.
- Hiçbir açıklama yapmadan, kendine mola ver. Bu, ilişkileri bozmaz; aksine daha sağlıklı hale getirir.
- Duygusal RAM’ini başkalarının bildirimleri değil, senin tercihin belirlesin.
Mümkün okuruna not:
Bant genişliği, daha çok yük taşımaktan değil, hangi yükleri taşımayacağını seçmekten güç alır. Unutma sevgili okur, her şeyi açmak seni hızlandırmaz, doğru şeyleri açık bırakmak hız kazandırır.
©mümkün dergi
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Yuka Ajans Yay. ve Org. Tic. Ltd. Şti.’ye aittir. Köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmesi ve/veya habere aktif link verilmesi halinde dahi kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayınız.
