mumkun_dergi_Web_logo_0432
Mümkün Dergi Yaşam Felsefe
Felsefe

İnsan, taşıdığı benlik sayesinde bir şahsiyettir

Alman felsefesinin kurucu isimlerinden İmmanuel Kant, felsefe tarihinin kendisinden sonraki dönemini majör bir biçimde etkileyen filozof olmuştur. Felsefe literatüründe “Eleştirel Felsefe” olarak isimlendirilen sisteminin de kurucu babası olarak kabul edilir. Düşünce pratiklerinin ilk yıllarında Leibniz ve Wolff’tan oldukça etkilenen Kant, daha sonraki yıllarda ise kendisine esas ününü getiren eleştirel felsefesini Hume ve Rousseau’dan etkilenerek oluşturmuştur. […]

HEMEN OKU
Erdemin ilkeleri, sade ruhlu insanların yüreklerinde yazılıdır
Felsefe

Erdemin ilkeleri, sade ruhlu insanların yüreklerinde yazılıdır

Jean-Jacques Rousseau, siyaset, toplumsal özgürlük, insan hakları, eğitim ve inanç sistemleri üzerine geliştirdiği düşüncelerle tanınan İsviçre doğumlu Fransız filozof, denemeci, müzikbilimci ve romancıdır. Her düşünürü izahına yeltendiği birçok konu ile anlatmak işin içinden çıkılamaz bir çaba olduğu için Rousseau’nun en öne çıkan felsefi eğilimini en genel anlamda üç ayrı yönden ele almak olanaklıdır: Toplum sözleşmesi […]

HEMEN OKU
Adem’in mümkün dünyaları…
Felsefe

Adem’in mümkün dünyaları…

Eğer Tanrı mutlak iyiyse kötülük nasıl var olabiliyor? Sanırım yeryüzünde bu soruyu en azından bir kere bile olsa düşünmemiş kimse yoktur.Alman asıllı bir matematikçi olan Gottfried Wilhelm Leibniz, matematik alanı ile ilgili tahsili yaparken kafasını kurcalayan bu soruya yanıt arar ve matematikteki kombinasyon hesabından yola çıkarak felsefede de matematikteki gibi kombinasyon yasalarının geçerli olabileceğinden kuşkulanır. […]

HEMEN OKU
Spinoza’nın Tanrısı
Felsefe

Spinoza’nın Tanrısı

Görüşlerini anlamak için üzerinde oldukça zaman harcadığım Hollandalı filozof Baruch Spinoza’nın felsefesi, onun Yahudilikten aforoz edilmesiyle en etkin halini almıştır diyebilirim. Spinoza’nın dinden atılmasına sebep olan temel görüşü semavî dinlerin tam aksine Tanrı’nın cennete ya da farklı bir alemde olduğunu değil onun bizzat dünyada yer aldığını düşünmesidir. Spinoza için Tanrı doğadır, doğa da Tanrı’nın ta […]

HEMEN OKU
Toplumsal sözleşme kuramcısı: Hobbes
Felsefe

Toplumsal sözleşme kuramcısı: Hobbes

İngiliz filozof Thomas Hobbes, bir siyaset filozofu olarak tanınmasına rağmen aslında tarih, geometri, etik gibi pek çok alanla ilgili eserler vermiştir. Onu günümüze kadar taşıyan en önemli eseri ise Leviathan adlı yapıtıdır. Yaşamı süresince bir siyasi bir de kültürel olmak üzere iki farklı devrim yaşayan Hobbes, bu değişimlerin ışığı altında “devlet” gibi güncel hayatımızdaki daimî […]

HEMEN OKU
Felsefe

İnsanlığa, suçların sanatını öğreten düşünür: Machiavelli

Dünyanın ana probleminin güç ve iktidarın kimin elinde olacağı yarışından ibaret olduğunu aleni bir şekilde beyan eden bu ilginç Rönesans düşünürü, kanaatinden adı kadar emin olmuş olmalı ki Prens adlı kitabı hala günümüz liderleri tarafından bile okunur durumda. Her ne kadar dönemin darmadağınık İtalya’sının yeniden nasıl birleşebileceğini idrak ettirmek için mevcut prense ithafen yazılmış olsa […]

HEMEN OKU
Felsefe

Cogito, Ergo Sum: Düşünüyorum O Halde Varım!

Sanırım felsefe tarihinin en meşhur cümlesi olan bu önermenin sahibinin ünlü düşünür Descartes olduğunu bilmeyenimiz yoktur. Bildiğimiz anlamdaki felsefeye giriş kapısını aralayan bu cümle, ilk kez Descartes’in ünlü eseri “Yöntem Üzerine Konuşma” adlı eserinde kendisine yer bulmuştur. Descartes’in rüyaları, hayalleri, hakikati, gerçekliği, deliliği sıfır noktasından başlayarak tekrar düşünmeye ve onların asıl yapılarını keşfetmeye karar verdiği […]

HEMEN OKU
Felsefe

Kopernik: İnsanlığı yerinden eden adam

Copernicus’un yaşadığı dönem olan 15 yüzyılda ortaya attığı teorinin bilimsel düşünce yöntemine katkısını göz önünde bulundurduğumuzda onun için Rönesans’ın en mühim düşünürlerinden birisidir diyebiliriz. Nicolas Copernicus (bundan sonra kendisini yazıda Kopernik olarak anacağım) deyim yerindeyse insanlığının bilinen ilk varoluşsal travmasının fitilini de ateşleyen kişidir.J Kopernik, gökyüzünü gözlemleyerek vardığı sonuçları  en lisan-ı münasip bir biçimde (lisan-ı […]

HEMEN OKU
takenori-okada-gcLiLh2b05s-unsplash
Felsefe

Çay koyun, yeniden başlıyoruz!

İnsanın dünyayı kavrayış şeklini uzunca bir süre etkisi altına alarak, hâkim söylemin kilise ve din adamlarına ait olduğu ve adını Orta Çağ ya da Skolastik Düşünce olarak adlandırdığımız dönem artık yerini yeni kavrayışlara bırakmaya başladığı tarihlerde kelime anlamı “yeniden doğuş” olan Rönesans, insanın düşünme edimlerinin, dinsel dogmalar (Tanrı buyrukları) yerine artık bireyi, aklı ve doğayı […]

HEMEN OKU
“Seninle cebelleşeceğim diye, tüm güzel huylarım değişti”
Dergi Felsefe

“Seninle cebelleşeceğim diye, tüm güzel huylarım değişti”

Adam: “Hatırlıyor musun, sen bana bir zamanlar bazı davranışlarımı değiştirmeyi başarabilirsem eğer, beni tümüyle bağışlayabileceğini söylemiştin, böyle söylediğine göre demek ki sana karşı suçlu olduğumu düşünüyorsun. Onun için şimdi, soğukkanlılığını yitirmeden, kısa kısa cümlelerle, benim anlayabileceğim şekilde, ne bakımdan suçlu olduğumu söyleyebilir misin bana lütfen? Nasıl bir suç bu? Ben sana ne yaptım? Bilmek istiyorum.” […]

HEMEN OKU