İnsan zihni çevresini anlamlandırmak için hep karşılaştırmalara başvurur. Bu, çok doğaldır. Yeni tanıştığımız bir durumu, daha önce yaşadığımızla karşılaştırırız. Bir fikri değerlendirirken başka fikirlerle kıyaslarız. Bu süreç, aslında beynimizin dünyayı anlamlandırma yollarından biridir. Ancak bu kıyaslama sadece çevreyi tanımak için değil de kendimizi yargılamak için kullanılmaya başlandığında işte o zaman iç dünyamızda izler bırakır. Çünkü artık sadece ne oluyor sorusunun peşinde değilizdir. Ben neyim, ben yeterli miyim gibi soruları da sorar hale geliriz. Ve bu sorular, cevaplarını başkalarında aradığımızda bizi yıpratabilir.
Kendimizi Nerede Konumlandırıyoruz?
Genellikle iki yönde kıyas yaparız. Bazen bizden daha başarılı, daha güzel, daha güçlü gördüğümüz insanlara bakarız. İçimizde bir yetersizlik duygusu belirir. Ben neden o değilim, diye sorarız. Bazen de bizden daha zor durumda olanlara bakıp en azından ben böyle değilim, deriz. Buda bizi kibre götürebilir ve aynı zamanda kısa süreli bir rahatlama sağlasa da kalıcı bir değer hissi oluşturmaz.
Sadece birey olarak değil, ait olduğumuz gruplar aracılığıyla da kıyas yaparız. Mezun olduğumuz okul, çalıştığımız şirket, yaşadığımız şehir… Bazen başka bir grubun daha önde olduğunu düşündüğümüzde, kendi yerimizi sorgularız. Bu da kimliğimizle ilgili kaygılara yol açabilir.
Kıyas İçsel Dengenin Düşmanı mı?
Kendimizi başkalarıyla karşılaştırmak, içsel huzurumuzu zedeleyebilir. Özellikle sık sık “yetersizim” düşüncesine kapılıyorsak bu durum ruh sağlığımızı doğrudan etkileyebilir. Bu karşılaştırmalar zamanla mutsuzluk, özgüven kaybı, hatta kaygı ve depresyon gibi sorunlara yol açabilir. Çünkü sürekli dış dünyaya odaklanmak, kendi ihtiyaçlarımızı fark etmeyi zorlaştırır.
Sosyal Medya Vitrini gerçeklik mi?
Bugün özellikle sosyal medya, kıyas duygusunu yoğunlaştıran bir alan haline geldi. İnsanlar hayatlarının sadece parlayan anlarını paylaşıyor; tatiller, başarılar, güzel kareler… Bizse o karelerin arkasındaki gerçeği bilmeden, kendi hayatımızı bu “vitrin”le karşılaştırıyoruz. Sonuç? Eksiklik hissi, değersizlik duygusu ve yalnızlık.
Kıyasın dozunu ayarlayamazsak, iç dünyamızda bozulmalar başlayabiliyor. Kendimize acımasız davranabiliyor, başkalarının hayatını yaşama telaşına düşebiliyoruz. Bu durum da bizi duygusal olarak yıpratıyor. Kendimize olan bakışımız, başkalarının gölgesinde silikleşiyor.
Peki Ne Yapmalı?
Öncelikle, bu kıyasın farkına varmak gerekiyor. Bu duygular geldiğinde, kendimize şu soruyu sorabiliriz: Bu düşünce bana gerçekten hizmet ediyor mu?” Kendimize nazik davranmak, eksiklerimizi bir yıkım değil, gelişim alanı olarak görmek önemli. Anda kalmak, başkalarının hayatına odaklanmak yerine kendi yaşamımıza yönelmek kıyas döngüsünden çıkmak için iyi bir adım olabilir. Ayrıca, kıyas yerine ilham almayı seçebiliriz. Başkalarının hikayeleri bizi küçültmek zorunda değil ilham verebilir, harekete geçirebilir. Bu farkı görebilmek ise içsel dönüşümün anahtarıdır.
Kıyas insan doğasında var, evet. Ama onu nasıl kullandığımız tamamen bize bağlı. Eğer kendimize hep başkalarının aynasında bakarsak kendimizi olduğumuz gibi görmekte zorlanırız. Oysa ki gerçek olan şu: Her hayat kendine özgü, her yolculuk biricik. Ve belki de en önemli kıyas, dünkü halimizle bugünkü halimiz arasındadır.
Kendine şimdi sor: “Gerçekten kimin aynasında kendimi görüyorum?”
©mümkün dergi
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Yuka Ajans Yay. ve Org. Tic. Ltd. Şti.’ye aittir. Köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir kısmı kaynak gösterilmesi ve/veya habere aktif link verilmesi halinde dahi kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayınız.
